Czy nastolatki w Polsce znają wartość pieniądza? Jak zarządzają swoimi finansami? I czy prawidłowo rozmawiamy z nimi o pieniądzach? Raport „Pogadajmy o kasie” przygotowany przez mBank dostarcza odpowiedzi na te pytania, rzucając światło na postawy finansowe polskiej młodzieży i ich rodziców. Wyniki tego badania to swoiste spojrzenie na nasze codzienne podejście do pieniędzy oraz na wyzwania związane z edukacją ekonomiczną.

Jednym z głównych wniosków płynących z badania jest fakt, iż wiedza ekonomiczna jest niezwykle ważna w dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się świecie. Jak prezentuje się jej poziom? Otóż blisko połowa rodziców nie potrafi ocenić swojej własnej wiedzy w zakresie finansów, natomiast około 40% jest przekonanych, że ma ją na dobrym poziomie. Co do nastolatków – co czwarty twierdzi, że ma wystarczającą wiedzę ekonomiczną, aby móc wesprzeć swoich rodziców.

Czy pieniądze są naprawdę aż tak istotne w naszym życiu? Z raportu możemy dowiedzieć się, że jedną z podstawowych przyczyn konfliktów na tle finansowym w domach jest brak pieniędzy. Co więcej, nastolatki częściej niż ich rodzice uważają, że pieniądze faktycznie dają szczęście w życiu. Te informacje uświadamiają nam, że skuteczna edukacja ekonomiczna może być odpowiedzią na wiele problemów, a także jest w stanie poprawić nasz komfort psychiczny.

Finanse to temat, który jest poruszany w domach nastolatków – 74% badanych deklaruje,
że w ich domach wszyscy domownicy rozmawiają o finansach, a 80% nastolatków twierdzi,
że może otwarcie rozmawiać o finansach z bliskimi. „Takie środowisko sprzyja bardziej świadomemu podejmowaniu decyzji finansowych, a także edukacji, co może pozytywnie wpłynąć na ich przyszłość. Uwagę zwraca również to, że nastolatki w większości czują, że rodzice traktują ich sprawiedliwie pod kątem finansów” – komentuje Weronika Basa, młodsza specjalistka ds. inicjatyw klientowskich w mBank.

65% nastolatków twierdzi, że potrafi zarządzać własnym budżetem. W jaki sposób to robią? Przede wszystkim korzystają z aplikacji mobilnej swojego banku czy serwisu bankowości internetowej (40%). Co ciekawe, tradycyjne skarbonki wcale nie odeszły do lamusa – 35% nastolatków deklaruje, że korzysta z takiej formy oszczędzania, natomiast 12% ankietowanych powierza swoje pieniądze dorosłym. Czy oszczędzanie jest według nich łatwe? Otóż blisko połowa dorosłych twierdzi, że potrafi oszczędzać, gdzie w przypadku nastolatków taką odpowiedź wskazało jedynie 35% badanych. Średnie, miesięczne oszczędności rodziców to około 1000 złotych, natomiast w przypadku nastolatków w wieku 13-16 lat mówimy o kwocie około 150 złotych, a starszych – około 200 zł miesięcznie.

Młodzież dostrzega także wartość pracy. Aż 39% nastolatków  podejmowało już zarobkową działalność – od drobnych prac sąsiedzkich, po poważniejsze zajęcia, jak praca w kawiarniach czy sprzedaż rękodzieł. Takie dane na pewno napawają optymizmem.

W raporcie możemy znaleźć również niezwykle ciekawą typologię, która dzieli nastolatków na cztery grupy według ich postaw finansowych:

• Hedoniści, którzy wydają pieniądze na bieżące przyjemności,
• Pasjonaci, oszczędzający na swoje zainteresowania,
• Oszczędni, gromadzący środki „na wszelki wypadek”,
• Ekstrawertycy, którzy wydatkami podkreślają swój styl życia.

Raport „Pogadajmy o kasie” to niezwykle cenne źródło wiedzy, które pokazuje, jak ważna jest edukacja finansowa już od najmłodszych lat. Młodzi są ciekawi świata finansów i coraz lepiej radzą sobie z zarządzaniem swoimi pieniędzmi. Jednocześnie wciąż potrzebują wsparcia – zarówno od rodziców, jak i ze strony systemu edukacyjnego. Rozmowy o finansach w rodzinach budują zaufanie i rozwijają zdrowe nawyki, które są niezwykle ważne, gdy mowa o prawidłowym zarządzaniu finansami. Jednak braki w edukacji szkolnej i nierówne kompetencje dorosłych wciąż są wyzwaniem. Z raportu wynika, że aż 63% rodziców i 62% młodzieży uważa edukację finansową w szkołach za niewystarczającą. Tymczasem to właśnie wiedza zdobyta w młodym wieku pozwala unikać błędów w dorosłym życiu. Jak podkreślają eksperci –  szkoły i rodzice muszą działać wspólnie, aby wyposażyć młodych ludzi w niezbędne narzędzia i wiedzę. Tylko wtedy młodzież będzie gotowa na wyzwania, jakie niesie współczesny świat finansów.

Zachęcamy Państwa do zapoznania się z pełną wersją raportu „Pogadajmy o kasie”.

***

Tekst powstał w ramach projektu edukacyjnego „Porwani Przez Ekonomię”.

Więcej o projekcie na stronie www.porwaniprzezekonomie.pl.